Summer Groundnut Farming 2025: ઉનાળાની મગફળીની ખેતીના ફાયદા
Summer Groundnut Farming 2025: મગફળી એ ભારતનો મુખ્ય તેલીબિયાં પાક છે, જેની ખેતી વિવિધ ઉપયોગો માટે કરવામાં આવે છે. તેના દાણામા 45-50 ટકા તેલનું પ્રમાણ હોય છે અને તે પ્રોટીન, કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ અને ઘણા મહત્વપૂર્ણ વિટામિન્સ અને ખનિજોથી ભરપૂર હોય છે. ઉનાળામાં, ખાસ કરીને ઉનાળામાં મગફળીની ખેતી એક નફાકારક વિકલ્પ બની શકે છે, કારણ કે આ ઋતુમાં નીંદણ, જીવાત અને રોગોની અસર ઓછી હોય છે. આ લેખમાં, આપણે ઉનાળાની મગફળીની ખેતી સંબંધિત બધી મહત્વપૂર્ણ માહિતીની ચર્ચા કરીશું.
| Watsapp | અહિ ક્લિક કરો |
| Official Website | – |
| More Govt Job Update | અહિ ક્લિક કરો |
ઉનાળાની મગફળીની ખેતીના ફાયદા
- જીવાતો અને રોગોની ઓછી અસર: ઉનાળાની ઋતુમાં, જીવાતો અને રોગોનો ઉપદ્રવ ઓછો હોય છે, જેના કારણે પાકને ઓછું નુકસાન થાય છે
- નીંદણ નિયંત્રણ:ઉનાળામાં નીંદણની સમસ્યા ઓછી હોય છે, જે છોડને પોષક તત્વોની સારી ઉપલબ્ધતા પૂરી પાડે છે.
- સારી ગુણવત્તા અને સુધારેલ ઉપજ: ઉનાળામાં યોગ્ય કાળજી મગફળીની ગુણવત્તા અને ઉપજમાં સુધારો કરે છે
- ઉનાળામાં મગફળીની ખેતી કેવી રીતે કરવી? (ઉનાળામાં મગફળીની ખેતી કેવી રીતે કરવી?)
માટી:
- મગફળીની ખેતી માટે ઢીલી લોમ અને રેતાળ લોમ જમીન શ્રેષ્ઠ છે. આ માટી છોડના મૂળને ફેલાવવામાં મદદ કરે છે અને પાણી નિતારવામાં પણ મદદ કરે છે. જમીનનો pH 6 થી 7 ની વચ્ચે હોવો જોઈએ.
આબોહવા:
- ગરમ અને ભેજવાળી આબોહવા મગફળીની ખેતી માટે યોગ્ય છે. આ પાક 25 થી 35 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાનમાં સારી રીતે ઉગે છે. અત્યંત ઠંડી અથવા વરસાદી સ્થિતિમાં પાકના વિકાસ પર અસર પડી શકે છે.
બીજ દર:
- સારા મગફળીના પાક માટે યોગ્ય માત્રામાં બીજ પસંદ કરવું જરૂરી છે. ગુચ્છા પ્રકાર માટે પ્રતિ એકર 40 થી 45 કિલો બીજ પૂરતું છે અને છંટકાવ પદ્ધતિ માટે 38 થી 40 કિલો બીજ પૂરતું છે. યોગ્ય માત્રામાં બીજ પસંદ કરવાથી છોડનો સારો વિકાસ થાય છે, જે પાકની ગુણવત્તા અને ઉપજ બંનેમાં સુધારો કરે છે.
જાતો:
- ઝૈદ ઋતુની મગફળી માટે કેટલીક મુખ્ય સુધારેલી જાતો અવતાર (ICGV 93468), TG-26, TG-37, DH 86, TPG-1, SG-99, પ્રકાર-64, પ્રકાર-28, ચંદ્ર, ઉત્કર્ષ, M-13, અંબર, ચિત્રા, કૌશલ અને પ્રકાશ, SG-84, અને M-522 છે. આ જાતોનું વાવેતર એપ્રિલના અંત સુધીમાં યોગ્ય સિંચાઈ વ્યવસ્થા સાથે કરી શકાય છે. આ જાતોનો પાક બીજ રોપણી/વાવણીના લગભગ 120 થી 125 દિવસ પછી તૈયાર થાય છે. ખેડૂતો આ જાતોમાંથી એક હેક્ટર ખેતરમાંથી સરેરાશ 20 થી 36 ક્વિન્ટલ ઉપજ મેળવી શકે છે.
વાવણીનો સમય:
- ઉનાળુ મગફળીનું વાવેતર કરવાનો યોગ્ય સમય 15 મે છે. આ સમયે જમીનનું તાપમાન અને ભેજની સ્થિતિ બીજ અંકુરણ અને છોડના સારા વિકાસ માટે અનુકૂળ છે. સમયસર વાવણી કરવાથી ઉપજ વધે છે અને જીવાતો અને રોગોનો ઉપદ્રવ ઓછો થાય છે.
બીજ માવજત પદ્ધતિ:
- વાવણી પહેલાં, મગફળીના બીજને 2 ગ્રામ થીરામ 75% WS થી માવજત કરો. આ ઉપરાંત, તેને 3 ગ્રામ કાર્બેન્ડાઝીમથી પણ માવજત કરી શકાય છે. જીવાતોથી બચાવવા માટે, પ્રતિ કિલો બીજમાં 10-15 મિલી ક્લોરપાયરીફોસ 20 EC ની માવજત કરો. પછી બીજને રાઈઝોબિયમ કલ્ચરથી માવજત કરો અને તેને 2-3 કલાક માટે છાયામાં સૂકવો.
વાવણી પદ્ધતિ:
- પાકની વાવણી દરમિયાન, છોડના પ્રકાર અનુસાર અંતર ધ્યાનમાં રાખવું મહત્વપૂર્ણ છે. ગુચ્છા પ્રકારમાં, પંક્તિઓ વચ્ચે 25-30 સેમી અને છોડ વચ્ચે 15-20 સેમીનું અંતર હોવું જોઈએ, જ્યારે સ્પ્રે પ્રકારમાં, પંક્તિઓ વચ્ચે 45-60 સેમી અને છોડ વચ્ચે 20-25 સેમીનું અંતર હોવું જોઈએ. બીજ 5 થી 6 સેમીની ઊંડાઈએ વાવવા જોઈએ, જેથી તે સુરક્ષિત રહે અને અંકુરણમાં કોઈ અવરોધ ન આવે. વાવણી પછી, બીજને માટીથી સારી રીતે ઢાંકી દેવા જોઈએ, જેથી અંકુરણ માટે યોગ્ય વાતાવરણ મળે અને પાકનો વિકાસ સારો થાય. યોગ્ય અંતર અને પદ્ધતિથી પાકનો સારો વિકાસ અને ઉચ્ચ ઉપજ સુનિશ્ચિત કરી શકાય છે.
ખેતરની તૈયારી:
- મગફળી જમીનની અંદર ફેલાય છે, તેથી તેના મૂળના વિકાસ માટે જમીન ઢીલી હોવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ખેતર તૈયાર કરવા માટે, પહેલા ૧૨ થી ૧૫ સે.મી. ઊંડી ખેડ કરો. ધ્યાનમાં રાખો કે ખેડાણની ઊંડાઈ ૧૫ સે.મી.થી વધુ ન હોવી જોઈએ, કારણ કે આનાથી કઠોળ વધુ ઊંડાણમાં બનશે, જેના કારણે ખોદકામમાં મુશ્કેલી પડી શકે છે. આ પછી, ખેતરને સપાટ અને ઢીલું બનાવવા માટે દેશી હળ અથવા ખેડૂત વડે ૨-૩ વાર હળવું ખેડાણ કરો. જમીનનું યોગ્ય સંચાલન મગફળીનું સારું ઉત્પાદન સુનિશ્ચિત કરે છે.
ખાતર વ્યવસ્થાપન:
- પાકને સારી રીતે ઉગાડવા માટે ખાતરનું યોગ્ય રીતે સંચાલન કરવું જરૂરી છે. સૌ પ્રથમ, એકર દીઠ 2 ટન ખાતર, 12:32:16 (N.P.K) ખાતર 50 કિલો પ્રતિ એકર, જિપ્સમ 80 કિલો પ્રતિ એકર અને સલ્ફર 90% WG 3 કિલો પ્રતિ એકર બેઝલ ડોઝ તરીકે વાપરો. આ પછી, 20-25 દિવસ પછી, સેકન્ડરી ડોઝ તરીકે સ્ટાર્ટર 4 કિલો પ્રતિ એકર આપવામાં આવે છે. પછી, ત્રીજો ડોઝ 30 દિવસ પછી MOP (મ્યુરિએટ ઓફ પોટાશ) – 20 કિલો પ્રતિ એકર સ્વરૂપમાં આપવામાં આવે છે. આ ખાતરોનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કરવાથી પાક ઝડપથી વધે છે અને સારું ઉત્પાદન આપે છે.
સિંચાઈ વ્યવસ્થાપન:
- મગફળીમાં યોગ્ય સમયે અને પદ્ધતિથી સિંચાઈ કરવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. સૌ પ્રથમ, અંકુરણ પછી પહેલું સિંચાઈ કરો જેથી બીજ સારી રીતે સ્થાયી થઈ શકે. બીજું સિંચાઈ ફૂલ આવવાના સમયે કરો, જેથી ફૂલોનો યોગ્ય વિકાસ થાય. ત્રીજી સિંચાઈ વાવણી પછી 45-50 દિવસ પછી કરો, જેનાથી છોડ મજબૂત બને છે. ચોથું સિંચાઈ શીંગમાં અનાજ ભરાતા સમયે કરો, જેથી અનાજનું કદ અને ગુણવત્તા સારી રહે. સિંચાઈ કરતી વખતે પાણી ભરાવાનું ટાળો, કારણ કે તે મૂળને સડી શકે છે અને પાકના સ્વાસ્થ્ય પર પ્રતિકૂળ અસર કરે છે.
નીંદણ વ્યવસ્થાપન:
- મગફળીના પાકમાં નીંદણ નિયંત્રણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે છોડમાંથી પાણી અને પોષક તત્વો શોષી લે છે, જેનાથી પાકના વિકાસને અસર થાય છે. નીંદણ સૂર્યપ્રકાશને પણ આવરી લે છે, જે પ્રકાશસંશ્લેષણમાં સમસ્યા પેદા કરે છે અને ઉપજ ઘટાડે છે. આને રોકવા માટે, સમયસર નીંદણ કરવું જોઈએ, અને 4-5 સે.મી.થી વધુ ઊંડે ખોદકામ ટાળવું જોઈએ. મલ્ચિંગ તકનીક, જેમાં ખેતરને પ્લાસ્ટિકના કવર અથવા સ્ટ્રોથી ઢાંકવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, નીંદણ નિયંત્રણ માટે નીંદણનાશકોનો પણ છંટકાવ કરી શકાય છે.
રોગ અને જીવાત વ્યવસ્થાપન:
- મગફળીના પાકમાં વિવિધ પ્રકારના જીવાત અને રોગો હોઈ શકે છે, જેમાં મુખ્ય જીવાત સફેદ તરબૂચ, એફિડ, પાંદડા ખાનાર અને ઉધઈ છે. આ જીવાત પાકને વિવિધ રીતે નુકસાન પહોંચાડે છે, જેમ કે છોડનો રસ ચૂસવો, પાંદડા ખાવા અથવા મૂળ કાપવા. આ ઉપરાંત, મગફળીના પાકમાં પીળા સુકા, ટીક્કા રોગ અને મૂળ સડો જેવા રોગો પણ થાય છે. આ જીવાત અને રોગોથી બચવા માટે, સમયસર તેમને ઓળખવા અને નિયંત્રિત કરવા મહત્વપૂર્ણ છે. જો તેમને યોગ્ય સમયે ઓળખવામાં આવે અને નિયંત્રણના પગલાં લેવામાં આવે, તો પાકને બચાવી શકાય છે અને ઉપજમાં કોઈ ઘટાડો થશે નહીં.
કાપણી (લણણી):
- જ્યારે મગફળીના પાંદડા પીળા થઈ જાય અને ખરવા લાગે, ત્યારે પાક ખોદી કાઢવો જોઈએ. ખોદકામ કર્યા પછી, છોડના નાના ભાગોને બાંધીને તડકામાં સૂકવો, પરંતુ અનાજને તીવ્ર સૂર્યપ્રકાશમાં સુકાઈ જવાથી બચાવો, કારણ કે આ તેમની અંકુરણ ક્ષમતા ઘટાડી શકે છે.
શું તમે ઉનાળામાં પણ મગફળીની ખેતી કરો છો? ટિપ્પણીઓમાં તમારો અભિપ્રાય અને અનુભવ શેર કરો! જો તમને આ માહિતી ઉપયોગી લાગે, તો તેને લાઈક કરો અને તમારા ખેડૂત મિત્રો સાથે શેર કરો. અને આવી વધુ માહિતી મેળવવા માટે, અમારી https://gujrathungama.com/ ચેનલને ફોલો કરો!
નોંધ/Disclaimer
આ લેખમાં, અમે તમને Summer Groundnut Farming 2025 વિશે વિગતવાર જણાવ્યું , જેથી કરીને તમે સરળતાથી ખેતિ કરી શકો અને સારો ઉત્પાદન મેલવી સકો .લેખના છેલ્લા તબક્કામાં, અમે આશા રાખીએ છીએ કે તમને અમારો આ લેખ ખૂબ જ ગમ્યો હશે, જેના માટે તમે અમારા આ લેખને લાઇક, શેર અને ટિપ્પણી કરશો.
મિત્રો, અમારો એકમાત્ર ઉદેશ્ય તમારા સુધી માહિતી પહોંચાડવાનો છે જેથી વધુમાં વધુ લોકો ખેતી નો લાભ લઇ શકે. અમારા દ્વારા આપવામાં આવેલ માહિતીમાં કોઈ ભૂલ પણ હોઈ શકે છે જેથી વધુ માહીતી માટે અમારા ગ્રુપમા જોડાઈ અમારો સમ્પર્ક કરી સકો છો.
